Nace esta asociación cunha finalidade cultural e de promoción e difusión da cultura galega, e dun xeito especial para recoller, estudar e dar a coñecer a Historia, Xeografía, Etnografía, Socioloxía, Lingua, Arte e Cultura de Bergantiños. Ao mesmo tempo promover a investigación e a publicación de traballos sobre a comarca.
O Instituto de Estudos Bergantiñáns constituíuse como Asociación Cultural, o 14 de decembro de 1998, segundo acta fundacional asinada por vinte e dous membros da súa Xunta Xestora.
Será rexistrada no Rexistro Provincial de Asociación o 21 de xaneiro de 1999 e o 12 de marzo dese mesmo ano nomeouse a súa Xunta Xestora, que rexería a asociación ata a elección da Xunta Directiva.
Esta Xunta Xestora estaba constituída por:
Xosé Pumar Gándara
Ramón Tasende Pombo
Xelucho Abella Chouciño
Antonio García Losada
Lois Cancela Veciño
Xosé Manuel Varela Varela
Fernando Cabeza Quiles
Os seus obxectivos primordiais eran estes:
Para acadar estes obxectivos propoñíanse estas funcións:
investigar, informar, debater e divulgar.
Este ambicioso programa de áreas non se chegou a materializar, sobre todo porque os responsables de cada unha non dispoñían de tempo suficiente para desenvolver o contido que cada unha delas elaborou.
Tan só tivo continuidade a de Andando por Bergantiños, que se prolongou ata a actualidade.
Área | Responsable ou colaborador |
Literatura | Xosé Manuel Varela Varela |
Andando por Bergantiños | Antonio García Losada e
Xan X. Fernández Carrera |
Toponimia | Fernando Cabeza Quiles |
Etnoloxía | Xosé Pumar Gándara |
Historia | Xelucho Abella Chouciño |
Xeografía /Demografía |
Gelasio Nogueira Esmorís e Evaristo Domínguez Rial |
Foro de Debate | Lois Cancela Veciño |
Bibliografía | Ramón Tasende Pombo |
Na asemblea de socios do IEB celebrada o 29 de abril de 2000 elixiuse a nova Xunta Directiva desta asociación que substituíu a anterior Xunta Xestora. Esta nova directiva quedou constituída do seguinte xeito:
Xosé Pumar Gándara
Presidente
Xan X. Fernández Carrera
Secretario
Xabier Graña Añón
Tesoureiro
Antón García Losada
Vogal
Evaristo Domínguez Rial
Vogal
Xosé Ameixeiras Lavandeira
Vogal
Xosé M. Varela
Vogal
Fernando Cabeza Quiles
Vogal
Xosé Mª Arán Rodríguez
Vogal
Xelucho Abella Chouciño
Vogal
Arturo Novo Velo
Vogal
Lois Cancela Veciño
Vogal
Ramón Tasende Pombo
Vogal
Luis Giadás Álvarez
Vogal
Xosé García Gondar
Vogal
En outubro de 2007, o presidente da asociación, Xosé Pumar Gándara, renuncia ao seu cargo por motivos persoais, e ao non haber unha persoa que o substituíse, o resto dos membros da Xunta Directiva, decidiron tomar un tempo ata que se presentase un candidato para ocupar este cargo. Debido a este feito a entidade permaneceu sen actividade durante máis dun ano (de outubro de 2007 ata xaneiro de 2009).
A partir desta última data reiníciase de novo a actividade do IEB, a partir da constitución dunha nova directiva formada por:
Xan X. Fernández Carrera
Presidente
Luis A. Giadás Álvarez
Secretario
Xabier Graña Añón
Tesoureiro
Evaristo Domínguez Rial
Vogal
Antón García Losada
Vogal
Fernando Cabeza Quiles
Vogal
No ano 2012, incorpóranse como vocais catro membros máis á directiva:
Xerardo Blanco Torrado
Vogal
Emilio Insua González
Vogal
José Antonio Andrade Figueiras
Vogal
Antonio Pacoret Balsa
Vogal
En marzo de 2014:
Luis A. Giadás Álvarez
Secretario > Vogal
Deixa o cargo de secretario por non poder asistir a todas as reunións da Xunta Directiva , e pasa a incorporarse como vogal.
Sendo substituído no seu cargo de secretario por:
Evaristo Domínguez
Vogal > Secretario